Vind jij het spannend om met mensen te praten, bang voor de meningen van anderen, het krijgen van kritiek of voel je je niet op je gemak in sociale situaties?
In dit artikel leg ik je uit wat sociale angst is, waarom je hier last van kan hebben én de belangrijkste vraag: hoe kom ik er vanaf?
Hoi, ik ben Wouter. Ik heb vier jaar lang geworsteld met angst en paniek en help nu anderen om te herstellen en zo weer te genieten van het leven.
Idee #1: Het is niet wat het lijkt…
Een aantal maanden geleden kreeg ik een heel interessant berichtje via Instagram van Maaike. Ik opende mijn Instagram, las het berichtje en dacht “ah, dit is iemand die ik kan helpen.”
In haar berichtje vertelde Maaike dat ze last had van sociale angst. Ze vond het enorm spannend om met mensen te praten. We gingen in gesprek en zoals altijd, vraag ik door waarom ze dat dan spannend vond.
“Vind je het spannend om met mensen te praten, omdat je bang bent voor hun mening?” vroeg ik. “Of omdat je bang bent voor kritiek… of is er misschien iets anders?”
Toen stuurde Maaike het antwoord waarvan ik wist dat ze het zou sturen.
“Nou Wouter, ik ben bang om te blozen als ik met iemand praat.”
En dat is precies waar we spanning voor voelen als we last hebben van sociale angst. In veel gevallen zijn we bang om bijvoorbeeld te blozen in sociale situaties. Maar niet alleen blozen komt vaak voor, ook trillende handen en benen hoor ik vaak… of veel zweten.
Heel veel mensen hebben namelijk wat spanning in hun lichaam als ze de interactie aangaan met mensen, vooral mensen die je nog niet goed kent.
Heel veel mensen zijn OK, met dit ongemak, zoals de trillende handen, het zweten of het blozen, maar er is ook een grote groep mensen die bang wordt om deze symptomen te krijgen in een sociale situatie.
Wanneer we dan in een sociale situatie komen, hebben we vaak zoveel spanning, dat we juist gaan blozen, trillen of zweten. En dit is precies waar Maaike last van had.
Maaike was dus bang om te blozen als ze met iemand praatte. Dit kwam doordat ooit iemand een opmerking naar had gemaakt toen ze rode wangen had, over of ze zenuwachtig was voor het gesprek. Hier begon ze zich voor te schamen, waardoor ze probeerde om niet te blozen alle keren daarna.
Dit zorgde er natuurlijk voor dat ze een angst voor blozen onbewust creëerde. Maar wat Maaike nog niet goed begreep was dat een van de symptomen van angst “blozen is”. Door haar angst voor blozen, kreeg ze juist last van blozen.
En als je wil weten welke andere symptomen vaak worden veroorzaakt door angst, raad ik je aan om de gratis gids te downloaden, waarin ik een overzicht heb van welke symptomen vaak voorkomen en hoe je van deze symptomen kunt afkomen.
Maar goed, Maaike begon te leren wat ze moest doen om hier vanaf te komen. En dit is wat ze leerde…
Idee #2: Doe het Tegenovergestelde
Ik had enkele één op één sessies met Maaike en toen vroeg ik haar of ze me even kon meenemen naar een situatie waarin ze last kreeg van blozen.
Wat ze vertelde was dat ze vooral begon te blozen als ze de interactie aanging met mensen die ze niet, of nauwelijks kende. In die momenten probeerde ze er alles aan te doen om niet te blozen, hoopte ze dat het niet zou gebeuren en probeerde ze zichzelf rustig te houden.
Allemaal in de hoop zodat anderen niet zouden zien dat ze het spannend vond om te praten. En toen ze die dingen aan mij vertelde, vroeg ik haar meteen het volgende:
“Als jij hoopt om niet te blozen en er alles aan doet om er vanaf te komen, wat leert jouw angstige brein dan?”
Toen viel bij Maaike het kwartje. Wanneer ze hoopte om niet te blozen, werd ze juist zenuwachtig, nerveus en angstig… waardoor ze juist begon te blozen. Niet alleen dat, ook was ze continu enorm zelfbewust en ging ze checken of ze al begon te blozen.
Wat belangrijk is bij sociale angst is dat je het tegenovergestelde gaat doen van wat je tot nu toe hebt gedaan. Je bent te veel aan het hopen dat je niet bloost, begint te trillen en zweten. Continu probeer je in die situaties er vanalles aan te doen om niet die symptomen te krijgen, maar hierdoor komen ze juist.
Ik en heel veel anderen hebben soms ook zwetende oksels, trillende handen of rode wangen in een sociale situatie. Maar de reden dat anderen hier geen last van hebben en jij wellicht wel, is door je houding die jij hebt naar je klachten.
En dat is een heel goed teken! Want dat betekent dat wanneer je je houding verandert, jij van je klachten kan afkomen. Het heeft alleen oefening nodig en de juiste kennis, want je wil stap voor stap de juiste houding leren aannemen.
Je klachten zijn dus nooit het probleem, maar je houding. En de oplossing zit hem dus niet in het verminderen van je klachten, maar in het veranderen van je houding.
Dit is precies wat ik aan iedereen leer die Vrijheid van Angst volgt. Of je nu trillende benen hebt, bang bent om flauw te vallen, om te overgeven of om paniek te krijgen. In je reactie op wat je denkt en voelt, ligt altijd jouw herstel.
Laten we eens kijken wat dat inhoudt.
Idee #3: Oefen met het volgende
Waar ik Maaike bewust van maakte, was alle dingen die ze momenteel deed in zo’n sociale situatie, om die dingen vervolgens stap voor stap af te bouwen. Momenteel werd ze namelijk enorm gefrustreerd wanneer ze begon te blozen en begon ze zich te schamen voor haar rode wangen.
Wat Maaike moest doen was het tegenovergestelde van wat ze momenteel deed: ze moest zichzelf laten blozen.
“Laat je wangen maar rood worden,” zei ik tegen haar. “Hoe lastig je dat ook vindt, als je lichaam dat wil doen, dan moet het dat maar doen. Wat je lichaam wil doen heb jij geen invloed over. Laat het zijn gang maar gaan als het dat wil.”
En ik weet hoe lastig dat is, omdat dat juist niet is wil. Maar door je klachten te accepteren en toe te laten, haal je heel veel van de druk weg die je op jezelf hebt gelegd.
Alle moeite die jij namelijk stopt in niet te blozen, voegt zich toe aan de intensiteit van het blozen.
Blozen, trillen of zweten is namelijk niet het probleem. Want thuis als je alleen bent heb je hier helemaal geen last van. Het heeft vooral te maken met schaamte en absoluut niet willen dat dat symptoom voorkomt.
Sociale angst gaat over het veranderen van je houding. Oefenen met toelaten van je symptomen, het accepteren en het wegnemen van schaamte.
Dit is wat Maaike ook begon te oefenen: week na week en maand na maand. En na verloop van tijd leerde ze een nieuwe houding waardoor ze vrij is van haar klachten. Soms bloost ze nog, maar is ze daar OK mee… ze is er in ieder geval niet meer bang voor.
En als je wil leren welke fouten je verder moet vermijden om angst te overwinnen, raad ik je dit artikel aan waarin ik je 4 fouten uitleg die angst erger maken.
